Tổng quan thị trường thép toàn cầu – tháng 4/2020

Trung Quốc đang trong chế độ phục hồi, trong khi các khu vực sản xuất thép lớn khác ở phía sau và mọi thứ có thể trở nên tồi tệ hơn trước khi chúng trở nên tốt hơn.

Trung Quốc đi một mình trong bối cảnh suy thoái ngành thép toàn cầu

Dữ liệu của Platts cho thấy giá cuộn cán nóng của Mỹ (tính vào ngày 23/4) đã giảm 11% kể từ đầu tháng 4, giá HRC Bắc Âu giảm 6%, nhưng giá HRC nội địa Trung Quốc tăng 3% trong giai đoạn này. Trung Quốc đang trong chế độ phục hồi, trong khi các khu vực sản xuất thép lớn khác ở phía sau và mọi thứ có thể trở nên tồi tệ hơn trước khi chúng trở nên tốt hơn.

Dự kiến Trung Quốc, vì tồn kho thép cao, cùng với nhu cầu phục hồi và xuất khẩu không cạnh tranh sẽ gây áp lực lên giá trong quý hiện tại. Phục hồi phần lớn sẽ xảy ra trong nửa cuối năm nay, được hỗ trợ bởi những kích thích của chính phủ trong cơ sở hạ tầng và một số nới lỏng các hạn chế trong bất động sản. Như trường hợp sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008- 2009, sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc sẽ chủ yếu dựa vào nội địa với xuất khẩu đóng vai trò thứ yếu.

Tại các thị trường xuất khẩu chính của Đông Nam Á, nhu cầu có thể bị giảm trong ít nhất hai tháng nữa. Tại Việt Nam, Hòa Phát – nhà sản xuất thép nội địa đã nâng thị phần trong nước lên 32% trong Q1 từ 26% một năm trước đó, cho thấy các nhà sản xuất nội địa đang ngày càng đáp ứng yêu cầu thép của đất nước.

Tại Mỹ, doanh số xe hơi và nhà ở sụt giảm trong tháng 3 trong khi ngành sản xuất có hiệu suất yếu nhất trong hơn 74 năm qua. Mức sử dụng công suất của nhà máy giảm xuống khoảng 57% vào giữa tháng 4 so với gần 83% vào giữa tháng 1.

Ở châu Âu, các nhà máy đang vật lộn với tình trạng thiếu thanh khoản đã bán nguyên liệu trở lại thị trường giao ngay, nơi quy mô giao dịch đã giảm khoảng 70%. Người tiêu dùng chủ yếu mua trên cơ sở chỉ trong thời gian cơ bản và điều này dự kiến sẽ tiếp tục trong ít nhất một tháng nữa cho đến khi tình trạng đóng cửa dần được dỡ bỏ. Giống như những nơi khác, niềm tin của người tiêu dùng sẽ mất nhiều thời gian hơn để cải thiện. Ở Trung Quốc, mọi người phần lớn vẫn tránh các khu vực mua sắm đông đúc.

 Triển vọng

Chỉ số HRC của Mỹ theo Platts giảm $2,75 xuống còn $474/tấn vào ngày 23/4, giảm khoảng 20% ​​so với mức giữa tháng 3, do nhu cầu hạ nguồn suy yếu.

Giá phế liệu ổn định có thể cung cấp một số hỗ trợ trong tháng 5 nhưng hầu hết khách hàng mong đợi giá thép thành phẩm sẽ giảm hơn nữa. Sự cải thiện thực sự về các nguyên tắc cơ bản của thị trường có thể vẫn còn vài tháng nữa.

Platts đánh giá HRC SAE1006 ở mức $400/tấn FOB Trung Quốc vào ngày 23/4; mà trên cơ sở CFR Đông Nam Á là $396/tấn. Chào giá cạnh tranh cho cuộn thép có nguồn gốc Ấn Độ và Nga tại Việt Nam không có nhiều tiến triển vì nhu cầu im ắng và người mua có xu hướng tìm đến nhà sản xuất trong nước Formosa Hà Tĩnh để định hướng giá.

Giá nội địa Trung Quốc có thể nhận được thúc đẩy từ dữ liệu chỉ số quản lý thu mua (PMI) sản xuất tích cực trong tháng 4, cùng với việc nối lại hoạt động chung. Giá trong nước có khả năng dao động nhưng cũng có thể có xu hướng trên mức 3,300 NDT/tấn ($466/tấn) tại thị trường Thượng Hải. Các nhà máy Trung Quốc sẽ tập trung nhiều hơn vào bán hàng trong nước trong tháng 5 với xuất khẩu có khả năng thấp tới 2-3 triệu/tháng, theo ước tính của Platts.

Giá thép cây BS50 đường kính 16-20 mm châu Á có vẻ sẽ giảm xuống mức  $400/tấn CFR do nguồn nguyên liệu dồi dào từ nhiều quốc gia, bao gồm Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ trước nhu cầu suy yếu đang diễn ra.

Giá thép cây nội địa Trung Quốc có thể sẽ tăng mạnh trong tháng 5 khi hoạt động xây dựng được thúc đẩy. Nút thắt tiềm ẩn lớn là hàng tồn kho thép cực kỳ cao sẽ cần phải được rút xuống, không được trợ giúp bởi sản xuất thép mạnh. Tại thị trường bán lẻ Bắc Kinh, mức giá 3.550 NDT/tấn ($501/tấn) dường như được hỗ trợ tốt trong thời gian tới.

Giá thép cây xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ đã suy yếu và có vẻ sẽ giảm xuống dưới $410/tấn FOB Thổ Nhĩ Kỳ ngày 22/4, giảm $2,50/tấn so với ngày hôm trước và giảm $5/tấn so với tuần trước. Thị trường sẽ im ắng hơn nữa do tháng Ramadan của đạo Hồi bắt đầu vào ngày 24/4. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã áp đặt lệnh giới nghiêm để giúp hạn chế sự lây lan của coronavirus. Với kịch bản này cùng với nguyên liệu cạnh tranh và nhu cầu giảm, giá giao dịch có thể hướng về mức $400/tấn FOB, đặc biệt khi các nhà sản xuất thép dài đã tăng sản lượng, bổ sung vào nguồn cung.

Quặng sắt 62% Fe đã phục hồi đáng kể trong những tháng gần đây và có vẻ được hỗ trợ trong phạm vi  $80- 85/tấn CFR Trung Quốc do sản xuất thép mạnh hơn, mặc dù có biến động biên lợi nhuận. Nhưng nhu cầu ngày càng tăng đối với quặng cấp thấp hơn sẽ là một đặc điểm trong tháng tới khi các nhà máy cố gắng quản lý chi phí của họ trong một môi trường thị trường không chắc chắn. Nguồn cung từ Úc và Brazil sẽ tăng sau khi Q1 bị ảnh hưởng bởi thời tiết có thể gây thêm áp lực cho giá cả.

Giá than luyện cốc cao cấp đã rơi tự do với các nhà máy Ấn Độ bán nguyên liệu hợp đồng trở lại thị trường và làm dấy lên những gì mà một số người đã mô tả là “bán hoảng loạn”. Giá đang trôi dạt về mức $120/tấn FOB Úc, với các hạn chế  cảng tại Trung Quốc khiến khó mà thúc đẩy tình hình. Giá than luyện kim có vẻ sẽ chịu áp lực nghiêm trọng trong phần còn lại của quý 2 khi nguồn cung của Úc tăng.

Cuộn thép (Coil)

Các thị trường cuộn cán nóng ở Mỹ suy yếu hơn do nhu cầu giảm và sự không chắc chắn của thị trường vẫn là những yếu tố tiêu cực lớn trong bối cảnh đại dịch COVID-19.

Vào khoảng giữa tháng 4, chỉ số HRC của Mỹ theo Platts ở mức $491,75/tấn, gần mức thấp nhất trong ba năm kể từ cuối tháng 10 năm 2019.

Ở châu Âu, thị trường cuộn thép suy yếu hơn do sự không chắc chắn về nhu cầu và áp lực từ nhập khẩu. Triển vọng thị trường vẫn chưa rõ ràng và biến động giá đang gia tăng.

Trung Quốc đã tìm thấy vị trí hiếm hoi của mình là một nước mua tích cực trong thị trường thép giao ngay từ giữa tháng 3 khi nước này nổi lên từ bùng phát dịch coronavirus tồi tệ nhất. Do đó, nước này đã mua phôi và HRC từ thị trường giao ngay – sản phẩm mà nước này từng được biết đến nhiều hơn là cho xuất khẩu – khi công việc xây dựng trong nước được nối lại.

Platts đánh giá HRC SS400 dày 3 mm ở mức $404/tấn FOB Trung Quốc. Trên cơ sở CFR Đông Nam Á, cuộn cùng loại được đánh giá ở mức $399/tấn.

Giá xuất khẩu cuộn cán nguội Trung Quốc giảm do bán hàng sụt giảm ở cả thị trường nội địa và xuất khẩu của Trung Quốc.

Tại Ấn Độ, thị trường HRC giao ngay suy yếu hơn do nhu cầu chậm lại sau khi gia hạn phong tỏa toàn quốc cho đến ngày 3/5 từ ngày 14/4.

Đáng chú ý, Việt Nam dẫn đầu danh sách điểm đến xuất khẩu của Ấn Độ từ tháng 4/2019 đến tháng 2/2020, với 2,214 triệu tấn, tương đương khoảng 28% tổng lượng xuất khẩu thép thành phẩm, gấp hơn 3,5 lần so với 0,622 triệu tấn trong năm trước. Trong số 2,214 triệu tấn thép xuất khẩu, 2,19 triệu tấn là HRC.

Tại Malaysia, chính phủ bắt đầu cuộc điều tra chống bán phá giá đối với các sản phẩm thép cán dẹt mạ phủ từ Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam, theo đơn  kiến nghị từ NS BlueScope Malaysia.

Triển vọng cho HRC châu Á đang giảm khi các nhà máy tăng sản lượng và mức tồn kho ở mức cao trong thập kỷ và cao hơn 50% so với năm trước, mặc dù  đã bắt đầu giảm sau khi đạt đỉnh vào giữa tháng 3. Tình hình trong tháng 4 sẽ xấu đi đối với HRC, do nhu cầu xuất khẩu yếu hơn đè nặng lên thị trường nội địa, những người tham gia thị trường cho biết.

 Sản phẩm thép dài

Nhiều nhà sản xuất thép dài của Thổ Nhĩ Kỳ đã tạm dừng sản xuất khi đại dịch COVID-19 lan rộng trên toàn cầu ảnh hưởng mạnh đến nhu cầu và giá thép.

Mặc dù nhu cầu yếu, các nhà xuất khẩu thép cây của Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng giá chào bán và mức khả thi cao hơn khi chi phí phế liệu tiếp tục tăng.

Các nhà xuất khẩu thép cây Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tập trung vào các thị trường thay thế trong tháng 2, bao gồm Đông Nam Á, tận dụng sự vắng mặt của các nhà máy Trung Quốc do dịch virus, bù đắp cho sự sụt giảm đã thấy ở một số thị trường xuất khẩu chính thông thường của họ, đặc biệt là EU.

Khi dịch bệnh giảm, các nhà máy Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng sẽ tăng các lô hàng xuất khẩu thép thanh sang thị trường Mỹ.

Tuy nhiên, các nhà máy Thổ Nhĩ Kỳ cố gắng giữ giá chào bán thép cây nội địa trên $410/tấn xuất xưởng trong tình cảnh này, trong bối cảnh nhu cầu chậm chạp ở thị trường trong nước và xuất khẩu.

Ở châu Á, thị trường thép cây cho thấy sự ổn định với giá chào hàng cao hơn và dấu hiệu mua ổn định. Platts đánh giá thép cây BS500 đường kính 16-20 mm ở mức $403/tấn FOB Trung Quốc trọng lượng thực tế. Theo những người tham gia thị trường, tình hình tháng 4 sẽ xấu đi đối với thép cây vì nhu cầu xuất khẩu yếu hơn đè nặng lên thị trường.

Tại Trung Quốc, nhà sản xuất thép thuộc sở hữu tư nhân lớn nhất nước – Tập đoàn Shagang Giang Tô, giá thép thanh HRB 400 đường kính 16-25 mm đứng ở mức 3.700 NDT/tấn ($535/tấn), bao gồm 13% VAT.

Giá thép xây dựng đã tăng mạnh mẽ hơn khi công nhân phần lớn đã quay trở lại công trường xây dựng ở Trung Quốc, với tỷ suất lợi nhuận thép thanh là $47,11/tấn vào ngày 9/4, mức cao nhất kể từ đầu tháng 2.

 Thép tấm

Thị trường thép tấm của Mỹ đã tăng trở lại trong tháng 4 nhưng hoạt động mua rất ít do các nguồn dự kiến ​​chỉ có rủi ro giảm trong thời gian tới.

Tâm lý thị trường tương tự có thể được nhận thấy ở châu Âu khi những người mua thép tấm ở đó chờ giá thấp hơn trong bối cảnh dịch bệnh vẫn tiếp diễn.

Trong bối cảnh không chắc chắn trên thị trường phôi dẹt, Baosteel tại Thượng Hải cho biết sẽ giảm giá xuất xưởng của hầu hết các loại thép dẹt khoảng 100-200NDT/ tấn ($14- 28/tấn) cho giao hàng tháng 5 so với tháng trước. Chỉ có giá thép tấm và thép silic định hướng sẽ không thay đổi so với giao hàng tháng 4.

Giá xuất khẩu thép tấm nặng Trung Quốc đã giảm hàng tháng trong tháng 3, phù hợp với thị trường nội địa giảm và hoạt động mua ở nước ngoài bị đình trệ do đại dịch coronavirus.

So với các sản phẩm thép dẹt khác, nhu cầu thép tấm tốt hơn ở thị trường nội địa Trung Quốc, nơi giá thép tấm giảm khiêm tốn hơn so với HRC. Do đó, thị trường Trung Quốc đã trở thành điểm đến mục tiêu của các nhà xuất khẩu tấm.

Giữa tháng 4, Platts đánh giá thép tấm loại Q235 / SS400, dày 12-25 mm ở mức $457/tấn CFR Đông Á.

Nhu cầu từ các nhà sản xuất ô tô giảm xuống khi coronavirus làm ảnh hưởng đến nhu cầu vốn đã yếu trong bối cảnh dừng các nhà máy.

Tại Trung Quốc, ngành sản xuất xe hơi đạt khoảng 75% mức hoạt động bình thường trong tháng 3, với sản lượng và doanh số tăng gấp bốn lần so với tháng 2 lên 1,422 triệu và 1,43 triệu chiếc.

Tuy nhiên, sản lượng và doanh số đã giảm 44,5% và 43,3% so với tháng 3/2019, vì ngành công nghiệp vẫn bị hạn chế bởi những giới hạn liên quan đến coronavirus.

 Sản lượng

Sản lượng thép thô toàn cầu trong tháng 3 giảm 6% so với cùng kỳ năm trước đạt 147,1 triệu tấn (số liệu từ 64 quốc gia báo cáo với Hiệp hội Thép Thế giới). Sản lượng 3 tháng đầu năm đạt tổng 443,0 triệu tấn, giảm 1,4% so với cùng kỳ năm 2019.

Sản lượng thép thô quý 1 của Trung Quốc tăng 1,2% so với cùng kỳ lên mức 234,45 triệu tấn, mặc dù thực tế là các ngành tiêu thụ thép trong nước, bao gồm bất động sản, cơ sở hạ tầng và sản xuất, đã trải qua sự suy giảm đáng kể vì đại dịch coronavirus. Nước này sản xuất 199,74 triệu tấn gang trong Q1, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước.

Trong tháng 3, sản lượng gang của Trung Quốc tăng 1,1% so với cùng kỳ lên 66,97 triệu tấn và sản xuất thép thô giảm 1,7% xuống còn 78,98 triệu tấn.

Trung Quốc đang trên đường vận hành hơn 50 triệu tấn/năm công suất nhà máy thép dải nóng mới trong hai năm tới, bất chấp áp lực về giá thép dẹt do suy thoái sản xuất.

Tại EU, sản lượng tháng 3 giảm 20,4% xuống 12,03 triệu tấn so với năm trước và giảm 10% xuống 38,3 triệu tấn trong Q1. Sản phẩm thép của Đức ước tính trong tháng 3 là 2,9 triệu tấn, giảm 20,9% so với năm ngoái, trong khi sản lượng của Ý giảm xuống còn 1,4 triệu tấn, giảm 40,2% so với năm ngoái. Tại Ý, nước sản xuất lớn thứ hai của EU sau Đức với sản lượng thép thô 23 triệu tấn/năm trong năm 2019, tất cả các nhà máy thép ngoại trừ nhà máy Taranto của ArcelorMittal và nhà máy của Arvedi phải ngừng hoạt động theo nghị định của chính phủ để chống lại COVID-19, chỉ thị này đã bị dỡ bỏ sau lễ Phục Sinh.

Sản xuất thép của EU đã bị cắt giảm 50% do cuộc khủng hoảng coronavirus hiện tại với những thiệt hại tiếp theo dự kiến khi đơn đặt hàng mới của các nhà máy giảm tới 75%.

 Mức sử dụng công suất ở Mỹ tăng lên

Tại Bắc Mỹ, sản lượng tháng 3 giảm 9,4% so với năm ngoái xuống 9,66 triệu tấn với sản lượng Q1 đạt 29,5 triệu tấn, giảm 4,0% so với Q1/2019. Mỹ sản xuất 7,2 triệu tấn trong tháng 3, giảm 6,0% so với cùng kỳ năm trước.

Sau khi giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 8/2008 trước đó trong tháng 4, mức sử dụng công suất của Mỹ đã tăng lên 57,1% trong tuần kết thúc vào ngày 18/4, tăng từ 56,1% một tuần trước đó, theo Viện Sắt thép Hoa Kỳ.

Thép phế và Nguyên liệu thô

Giá phế liệu nhập khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ giảm mạnh vào giữa tháng 4 ở mức khoảng $256-257/tấn CFR, sau khi tăng mạnh khoảng $50/tấn trong những tuần gần đây sau mức thấp nhất bốn năm là $207/tấn CFR vào cuối tháng 3. Hồi đầu tháng, giá phế liệu nóng chảy cao cấp 1/2 (80:20) đã tăng $20,50/tấn so với ngày hôm trước lên mức $230,50/tấn CFR do nguồn cung khan hiếm và triển vọng thị trường lạc quan hơn.

Những người tham gia thị trường cho rằng các nhà máy Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cần phải đặt hàng thép thành phẩm trong vài tuần tới để duy trì mức giá phế liệu hiện tại, mặc dù việc thu gom phế liệu ở các khu vực xuất khẩu chính vẫn ở mức thấp do những hạn chế di chuyển liên quan đến coronavirus.

Tại Mỹ, sau khi giá phế liệu giảm mạnh trong tuần mua tháng 4, những người tham gia thị trường hiện đang tìm đến tháng 5 với kỳ vọng giá có thể giữ ổn định. Khối lượng giao dịch vẫn được dự kiến ​​sẽ thấp khi nhu cầu nhà máy tiếp tục giảm, cùng với nguồn cung phế liệu, đặc biệt là các loại cao cấp, do sản xuất công nghiệp tiếp tục bị gián đoạn do tác động của dịch virus.

 Thị trường quặng sắt được hỗ trợ nhờ phục hồi hoạt động của Trung Quốc

Giá quặng sắt 62% tiếp tục bật lên, được hỗ trợ bởi sự trở lại của hoạt động hạ nguồn ở Trung Quốc, đặc biệt là trong xây dựng và các kho cảng thấp trong nước.

Tỷ suất lợi nhuận thép trong nước tại Trung Quốc đã phục hồi, đặc biệt là với thép cây vào ngày 20/4. Lợi nhuận cho cuộn cán nóng cũng đã được cải thiện. Điều này có thể sẽ lại giúp hỗ trợ sự quan tâm đến vật liệu cao cấp hơn và gây áp lực lên quặng cấp thấp hơn.

Giá quặng vê viên đường biển đã giảm mạnh do nguồn cung ngày càng tăng từ châu Âu và Bắc Á, nhưng những lo ngại về nguồn cung của Ấn Độ đã kéo dài khi đại dịch coronavirus ảnh hưởng đến hoạt động khai thác và vận chuyển.

 Thị trường than luyện kim sụt giảm do nhu cầu thấp, sản lượng nhà máy cắt giảm

Giá than luyện kim châu Á-Thái Bình Dương tiếp tục giảm trên thị trường FOB khi nguồn cung phong phú và triển vọng nhu cầu ảm đạm tiếp tục gây áp lực lên giá.

Platts đánh giá than luyện cốc chất lượng cao giảm $2,00/tấn xuống còn $132/tấn FOB Úc vào ngày 17/4, trong khi giá giao cho Trung Quốc tăng 75 xu/tấn lên mức $142,00/tấn CFR.

Tại Trung Quốc, thị trường chứng kiến giao dịch tích cực vào giữa tháng 4 khi cơ hội mua bán chênh lệch giá vẫn mở giữa than trong nước và nhập khẩu đường biển, với than luyện cốc đường biển là lựa chọn rẻ hơn nhiều cho người dùng cuối ở Trung Quốc, rẻ hơn khoảng $30/t.

(Sbb 4/2020)